Lihat sumber bagi Haplotip

[[Fail:Dna-SNP.svg|thumb|363x363px|Molekul DNA 1 berbeza dengan molekul DNA 2 pada satu lokasi pasangan bes (poliformisme C/A).]]
[[Fail:Chromosome.svg|thumb|447x447px|Sebutir [[kromosom]] yang direplikasi dan dimampatkan selepas metafasa. (1) Kromatid: bebenang seiras bagi kromosom yang direplikasi. (2) Sentromer: bahagian dimana dua kromatid bergabung. Turut ditandakan ialah (3) lengan pendek kromatid kiri dan (4) lengan panjang kromatid kanan.]]
'''Haplotip''' ([[genotip]] [[haploid]]) merupakan gugusan [[gen]] dalam sebuah [[Organisma|organisme]] yang diwarisi sama-sama daripada sebelah induk (sama ada ibu atau bapa).<ref name="cox2016">By C. Barry Cox, Peter D. Moore, Richard Ladle. </ref><ref name="editorial2012">Editorial Board, V&S Publishers, 2012, [//en.wikipedia.org/wiki/Special:BookSources/9381588643 ISBN 9381588643] p137.</ref> Haplogrup ialah gugusan haplotip serupa yang berkongsi sama leluhur dengan [[mutasi]] polimorfisme neuklotid tunggal.<ref name="arora2015"><cite class="citation journal">Arora, Devender; Singh, Ajeet; Sharma, Vikrant; Bhaduria, Harvendra Singh; Patel, Ram Bahadur (2015). </cite></ref><ref name="ISGS2015">International Society of Genetic Genealogy 2015 [http://isogg.org/wiki/Genetics_Glossary Genetics Glossary]</ref> [[DNA mitokondrion]] menerusi keturunan saka (sebelah ibu) selama ribuan tahun.<ref name="arora2015"><cite class="citation journal">Arora, Devender; Singh, Ajeet; Sharma, Vikrant; Bhaduria, Harvendra Singh; Patel, Ram Bahadur (2015). </cite></ref> Namun istilah haplotip ada beberapa definisi spesifik dalam bidang [[genetik]]. Pertama, ia merupakan kependekan bagi genotip haploid, iaitu himpunan [[alel]] tertentu (iaitu jujukan [[DNA]] spesifik) dalam gugusan gen yang berkait rapat pada [[kromosom]] yang barangkali diwarisi bersama-sama, iaitu barangkali akan dipelihara sebagai jujukan yang bermandiri dengan pembiakan turun-temurun.<ref>[http://users.rcn.com/jkimball.ma.ultranet/ BiologyPages/H/Haplotypes.html Kimball's Biology Pages] (Creative Commons Attribution 3.0)</ref><ref>[http://www.nature.com/scitable/definition/haplotype-haplotypes-142 Nature SciTable]</ref>

Definisi kedua: set polimorfisme neuklotid tunggal (SNP) pada satu [[kromosom]] yang sering berlaku bersama-sama, iaitu yang berasosiasi statistik. Dipercayai bahawa mengenal pasti asosiasi statistik ini serta beberapa alel bagi sesebuah jujukan haplotip tertentu boleh memudahkan pengenalpastian ''semua tapak polimorfik lain sebegini'' yang berhampiran pada kromosom berkenaan. Maklumat sebegini amat penting untuk mengkaji genetik [[penyakit]] umum yang sesungguhnya telah diselidik dalam manusia oleh International HapMap Project.<ref>{{Cite journal}}</ref><ref>{{Cite journal}}</ref>

Definisi ketiga: Banyak pertubuhan menguji genetik manusia menggunakan istilah 'haplotip' untuk memaksudkan himpunan mutasi tertentu di dalam segmen genetik yang tertentu. Istilah 'haplogrup' memaksudkan mutasi SNP/polimorfisme peristiwa unik (UEP) yang mewakili [[klad]] yang merangkumi sesebuah himpunan haplotip manusia tertentu. (Klad juga bermaksud set orang yang sama leluhur.)<ref>{{Cite web |url=http://www.familytreedna.com/facts_genes.aspx |title=Facts & Genes. |access-date=2017-01-14 |archive-date=2008-05-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080509091745/http://www.familytreedna.com/facts_genes.aspx |url-status=dead }}</ref>

== Kepelbagaian ==
Kepelbagaian haplotip mengukur keunikan sesebuah haplotip dalam sesebuah populasi. Kepelbagaian haplotip (H) dihitung seperti berikut:<ref>Masatoshi Nei and Fumio Tajima, "DNA polymorphism detectable by restriction endonucleases", Genetics 97:145 (1981)</ref>
<math>H=\frac{N}{N-1}(1- \sum_{i}x_i^2)</math>
yang mana <math>x_i</math> ialah kekerapan haplotip (relatif) bagi setiap haplotip dalam sampel, dan <math>N</math> ialah saiz sampel (bilangan organisme dalam populasi). Kepelbagaian haplotip dinyatakan untuk setiap satu sampel.

== Rujukan ==
{{Reflist|colwidth=30em|refs=<ref name=arora2015>{{cite journal|doi=10.6026/97320630011272|pmid=26229286|title=Hgs ''Db'': Haplogroups Database to understand migration and molecular risk assessment|journal=Bioinformation|volume=11|issue=6|pages=272–5|year=2015|last1=Arora|first1=Devender| last2=Singh|first2=Ajeet|last3=Sharma|first3=Vikrant|last4=Bhaduria|first4=Harvendra Singh|last5=Patel|first5=Ram Bahadur|pmc=4512000}}</ref>{{unreliable source|reason=Bioinformation is on Beall's list of questionable journals; it may provide only token peer-review|date=September 2016}} <ref name=cox2016>By C. Barry Cox, Peter D. Moore, Richard Ladle. Wiley-Blackwell, 2016. ISBN 978-1-118-96858-1 p106. [https://books.google.com.au/books?id=b6fQCwAAQBAJ&pg=PT1106#v=onepage&q&f=false Biogeography: An Ecological and Evolutionary Approach]</ref> <ref name=editorial2012>Editorial Board, V&S Publishers, 2012, ISBN 9381588643 p137.[https://books.google.com.au/books?id=62SfTzdUS1cC&pg=PA137&lpg=PA137#v=onepage&q&f=false Concise Dictionary of Science]</ref> <ref name=ISGS2015>International Society of Genetic Genealogy 2015 [http://isogg.org/wiki/Genetics_Glossary Genetics Glossary]</ref>}}

== Pautan luar ==
* [http://www.hapmap.org/ HapMap] &#x2014; laman utama International HapMap Project.
* [http://www.kerchner.com/haplotypevshaplogroup.htm Haplotype versus Haplogroup] &#x2014; perbezaan haplogrup dan haplotip.
[[Kategori:Genetik klasik]]