Lihat sumber bagi Graviti

{{More citations needed|date=Julai 2022}}
[[Fail:Solar sys.jpg|thumb|Graviti mengakibatkan benda-benda langit berada pada orbit masing-masing dalam mengelilingi [[matahari]]]]
'''Graviti''' atau '''daya berat''' ialah [[daya (fizik)|daya]] tarikan yang bertindak di antara [[zarah|zarah-zarah]] yang mempunyai jisim. Graviti menentukan [[berat]] sesuatu objek daripada [[jisim]]nya.

Setakat ini, hukum graviti yang paling "berjaya" (tepat) ialah teori relativiti am (''general relativity'') oleh [[Albert Einstein]]. Walau bagaimanapun, Hukum Graviti Newton adalah lebih mudah dan cukup tepat untuk kebanyakan perkara, jadi ia lebih popular. (Dimanakah pusat Graviti di Bumi .. Pusat graviti berada di lapisan bumi paling bawah.)

Semua objek di sekeliling kita ditarik ke arah pusat bumi oleh satu daya yang dikenali sebagai daya tarikan graviti [[bumi]]. Daya ini menyebabkan objek jatuh ke arah bumi apabila dilepaskan. Suatu objek yang jatuh di bawah daya tarikan graviti, tanpa pengaruh daya-daya luar seperti rintangan [[udara]] dikatakan sebagai jatuh secara bebas atau jatuh bebas.

Secara praktiknya, jatuh bebas hanya berlaku dalam keadaan [[vakum]] iaitu dalam ruang yang tidak mengandungi udara [[vakum]].

Objek yang jatuh bebas akan memecut. [[Pecutan]] yang berlaku ini dikenali sebagai pecutan graviti. Nilai pecutan graviti tidak bergantung bentuk dan [[jisim]] objek yang jatuh jika tiada faktor luar seperti [[geseran]] udara yang mempengaruhi kejatuhannya.

== Hukum Graviti Newton ==

Pada tahun [[1687]], [[Isaac Newton]] menerbitkan '''Hukum Graviti Newton''' (Law of Gravitation). Menurut beliau:

''Semua jisim di alam semesta ini menarik antara sama satu lain dan [[Daya (fizik)|daya]] yang bertindak adalah berkadar terus dengan hasil darab jisim-jisim itu dan berkadar songsang dengan kuasa dua jarak antara jisim-jisim itu.''

Maka formula untuk daya graviti, <math> F \,</math> ialah:

:<math> F = \frac{Gm_1m_2}{r^2} \,</math>

di mana

:<math> m \,</math> ialah jisim objek
:<math> r \,</math> ialah jarak antara jisim-jisim
:<math> G \,</math> ialah pemalar graviti bersamaan dengan <math> 6.673 \times 10^{-11} \,</math>

=== Menentukan pemalar graviti ===

Untuk menentukan pemalar graviti, <math>G\,</math>, [[Daya (fizik)|daya]] graviti diantara dua objek. Pada tahun [[1798]], [[Henry Cavendish|Sir Henry Cavendish]] menggunakan [[neraca kilas]] untuk menentukan nilai pemalar graviti. Maka, dari eksperimen beliau, nilai pemalar graviti ialah:

:<math> G = 6.673 \times 10^{-11} N.m^2/kg^2\,</math>

== Berat ==

'''Berat''', <math>w\,</math> ialah jumlah [[daya (fizik)|daya]] graviti yang bertindak ke atas sesuatu objek oleh objek-objek lain. Maka, berat sesuatu objek di permukaan bumi ialah

:<math> w = F_g = \frac{Gm_Em}{R_E^2} \,</math>

di mana

:<math> m_E \,</math> ialah jisim bumi
:<math> R_E \,</math> ialah jejari bumi
:<math> m \,</math> ialah jisim objek

Mengikut [[Hukum Newton Kedua]],

:<math> w = mg = \frac{Gm_Em}{R_E^2} \,</math>

maka

:<math> g = \frac{Gm_E}{R_E^2} \,</math>
:<math>   = 6.67 \times 10^{-11} \times \frac{5.98 \times 10^{24}}{{(6.37 \times 10^6)}^{2}} \,</math>

:<math>   = 9.83 m/s^2\,</math>
adalah pecutan disebabkan oleh graviti


== Tenaga Keupayaan Graviti ==

Kerja yang dilakukan graviti ialah

:<math> W_{grav} = \int_{r_1}^{r_2} F_r dr \,</math>

di mana

:<math> F_r = \frac{-Gm_Em}{r^2}\,</math>

maka

:<math> W_{grav} = -Gm_Em \int_{r_1}^{r_2} \frac{dr}{r^2} = \frac{Gm_Em}{r_2} - \frac{Gm_Em}{r_1} = U_1 - U_2 \,</math>

maka tenaga keupayaan graviti ialah

:<math> U = \frac{-Gm_Em}{r} \,</math>

Kerja yang dilakukan oleh graviti juga boleh ditulis

:<math> W_{grav} = Gm_Em\frac{r_1-r_2}{r_1r_2} \,</math>

maka jika sesuatu objek menghampiri permukaan bumi dan dari persamaan pecutan graviti di atas

:<math> W_{grav} = mg(r_1 - r_2) \,</math>
:<math> U = -W_{grav} = mg(r_2 - r_1) = mgh \,</math>
: 

== Graviti dalam Al-Qur'an ==

"Bukankah Kami telah menjadikan bumi (sebagai tempat) penampung dan penghimpun (penduduknya)? yang hidup dan mati"

{{blockquote|{{big|أَلَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ كِفَاتًا}}<ref>[http://nuzulquran.com/ (77:25)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140309184100/http://nuzulquran.com/ |date=2014-03-09 }}{{dead link}}</ref>}}

Perkataan ''kifatan ''dalam ayat diatas diambil dari perkataan ''ka-fa-ta, yak-fi-tu'' yang bermaksud untuk memegang, melekat dan mengikat.

Salah satu keupayaan bumi adalah mengikat dan memegang segala objek yang ada dipermukaannya atau lebih ringkas diterjemahkan sebagai daya tarikan graviti. 

Semua makhluk yang ada di permukaan bumi sama ada hidup ataupun tidak semuanya akan dipengaruhi daya tarikan graviti. Malah berat sesuatu objek turut ditentukan oleh daya tarikan bumi yang dikenakan ke atasnya.

Secara ringkas, kehidupan tanpa pegangan atau ikatan dari permukaan bumi seakan-akan mustahil. Ketika bumi berputar pada paksinya dengan kelajuan 1,670km/jam,  tidak mungkin akan ada kehidupan atas muka bumi tanpa ada satu tarikan yang akan menyelamatkannya dari terpelanting jauh ke angkasa lepas.

Allah menjadikan bumi ini berputar namun dalam masa yang sama masih selamat untuk dihuni oleh sekalian makhlukNya.<ref>{{Cite web |url=http://store.dar-us-salam.com/product/258.html |title=Scientific Wonders on the Earth & in Space, By: Yusuf Al-Hajj Ahmad, Translator: Nasiruddin Al-Khattab |access-date=2014-03-11 |archive-date=2014-03-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140311164104/http://store.dar-us-salam.com/product/258.html |url-status=dead }}</ref>

==Lihat juga==
* [[Berat]]
* [[Keseimbangan daya]]

==Rujukan== 
{{Reflist}}
{{tunas-sains}}
{{tunas-fizik}}
[[Kategori:Sains tulen]]
[[Kategori:Fizik]]
[[Kategori:Pecutan]]
[[Kategori:Kegravitian]]