Lihat sumber bagi Fluorida

{{Chembox new
|ImageFileL1=F- crop.svg
|ImageFileR1=Fluoride_ion2.svg|ImageSizeL1=100px
|ImageSizeR1=100px
|IUPACName=Fluorida</br>''Fluoride''<ref>{{cite web
|url=https://pubchem.ncbi.nlm.nih.gov/summary/summary.cgi?cid=28179
|title=Fluorides – PubChem Public Chemical Database|work=The PubChem Project|location=USA|publisher=National Center for Biotechnology Information|at=Identification}}</ref>
|Section1={{Chembox Identifiers| CASNo = 16984-48-8 | CASNo_Ref = {{cascite|correct|CAS}} | PubChem = 28179 | ChemSpiderID = 26214 | ChemSpiderID_Ref = {{chemspidercite|correct|chemspider}}
| KEGG = C00742 
| KEGG_Ref = {{keggcite|correct|kegg}}
| MeSHName = Fluoride
| ChEBI = 17051
| ChEMBL = 1362
| ChEMBL_Ref = {{ebicite|correct|EBI}}
| Gmelin = 14905
| SMILES = [F-]
| StdInChI = 1S/FH/h1H/p-1
| StdInChI_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}}
| StdInChIKey = KRHYYFGTRYWZRS-UHFFFAOYSA-M
| StdInChIKey_Ref = {{stdinchicite|correct|chemspider}} }}|Section2={{Chembox Properties | Formula = {{Chem|F|-}} | F=1  }}
|Section3={{Chembox Thermochemistry | DeltaHf = −333 kJ mol<sup>−1</sup>| Entropy = 145.58 J/mol K (bergas)<ref>{{cite web|url=http://webbook.nist.gov/cgi/cbook.cgi?ID=C16984488&Mask=1#Thermo-Gas|title=Fluorine anion |publisher=NIST|accessdate=4 Julai 2012}}</ref> }}
|Section4={{Chembox Related| OtherAnions = {{unbulleted list|[[Klorida]]|[[Bromida]]|[[Iodida]]}} }}}}

'''Fluorida '''adalah [[Ion|anion]] [[Fluorin|florin]] ekaatom yang [[Kimia tak organik|tidak organik]] dengan [[formula kimia]] {{Chem|F|−}}. Fluorida merupakan anion [[fluorin]] yang paling mudah. Garam dan mineral terbitannya merupakan reagen (bahan uji) kimia penting dalam industri bahan kimia, terutamanya dalam pembuatan [[hidrogen fluorida]] untuk fluorokarbon. [[Ion]] fluorida menyerupai ion [[hidroksida]] dari segi cas dan saiz. Ion fluorida wujud di bumi dalam beberapa mineral, terutama fluorit, tetapi ia hanya hadir dalam jumlah yang surih di dalam air. Fluorida mempunyai rasa pahitnya yang tersendiri, dan ia tidak memberikan warna kepada garam terbitannya.

== Kejadian ==
Fluorida hadir secara semulajadi dalam kepekatan rendah ketika minum air dan makanan dan air yang diambil datangnya daripada (hujan/sungai) permukaan. Air yang didapati dari sumber-sumber ini umumnya mengandungi antara 0.01–0.3 bahagian per juta (bpj).<ref>{{Cite web|url=http://www.inchem.org/documents/ehc/ehc/ehc227.htm#1.4|title=FLUORIDES - Environmental Health Criteria 227 : 1st draft|last=Liteplo|first=Dr R.|last2=Gomes|first2=R.|date=2002|publisher=World Health Organization|location=Geneva|isbn=9241572272|last3=Howe|first3=P.|last4=Malcolm|first4=Heath}}</ref> Kepekatan [[air tanah]] berbeza-beza bergantung pada komposisi tanah persekitaran; misalnya bawah 0.05 bahagian per juta di sesetengah kawasan di Kanada kepada 2800 mg/liter, meskipun kepekatan melebihi 10 mg/liter amatlah jarang.<ref>{{Cite web|url=http://www.who.int/water_sanitation_health/dwq/chemicals/fluoride.pdf|title=Fluoride in Drinking-water   Background   document   for   development   of   WHO Guidelines  for  Drinking-water  Quality|last=Fawell, J.K.|publisher=World Heath Organisation|language=English|access-date=6 Mei 2016|ref=WHO/SDE/WSH/03.04/96|display-authors=etal}}
</ref>

== Sifat kimia ==

=== Kebesan ===
Fluorida boleh bertindak sebagai [[bes]]. Ia boleh bergabung dengan [[proton]] (<span style="display:inline-block;margin-bottom:-0.3em;vertical-align:0.8em;line-height:1em;font-size:80%;text-align:left"><br></span>{{Chem|H|+}}) di mana:
:<chem>F- + H+ -> HF</chem>

Tindak balas peneutralan ini merupakan [[Hidrogen fluorida|hidrogen florida]] (HF), asid konjugat fluorida.

Dalam larutan, fluorida mempunyai nilai [[Pemalar penceraian asid|p''K''<sub>b</sub>]] sebanyak 10.8. Hal ini menjadikannya bes lemah, dan cenderung tetap sebagai ion fluorida yang tidak menghasilkan sejumlah besar hidrogen fluorida. Oleh itu, keseimbangan berikut memihak kepada sebelah kiri di dalam air:
:<chem>F- + H2O <=> 2HF + HO-</chem>

Bagaimanapun, setelah fluorida terdedah kepada kelembapan pada masa yang lama, garam fluorida mudah larut akan terurai menjadi komponen oksida dan hidroksidanya, dengan melepasnya hidrogen fluorida. Fluorida adalah berbeza dalam hal ini antara halida. Identiti pelarut boleh mempunyai kesan dramatis pada keseimbangan beralih ke sebelah kanan, sangat meningkatkan kadar penguraian.

== Pengambilan seharian yang dianggarkan ==
Pengambilan fluorida seharian boleh berubah jauh bergantung kepada pendedahan seseorang kepada sumber fluorida. Julat nilai dari 0.46 hingga 3.6–5.4 mg/hari telah dilaporkan dalam beberapa kajian (IPCS, 1984). Kawasan-kawasan di mana bekalan airnya dirawat dengan fluorida boleh diharapkan menjadi sumber penting bahan tersebut, bagaimanapun ia juga boleh didapati secara semulajadinya dalan pelbagai jenis makanan dengan kepekatan yang berbeza.<ref>{{cite web|url=http://ndb.nal.usda.gov/ndb/nutrients/report?nutrient1=313&nutrient2=&nutrient3=&fg=&max=25&subset=0&offset=0&sort=c&totCount=563&measureby=g|title=Nutrient Lists|publisher=Agricultural Research Service United States Department of Agriculture|accessdate=25 Mei 2014}}</ref> Sukatan pengambilan fluorida harian maksimum yang selamat adalah 10 mg untuk orang dewasa.
{| class="wikitable" style="margin-bottom: 10px;"
|+ Contoh kandungan fluorida
!Bahan makanan
! Fluorida<br>
(mg setiap 100 g) 
!Catuan
! Fluorida (mg setiap catuan)
|-
| Teh hitam (segar) 
| style="text-align: right;" |0.373 
| 1 cawan, 240 g (8 auns floral) 
| style="text-align: right;" |0.884
|-
| Kismis, tanpa biji 
| style="text-align: right;" |0.234 
| kotak kecil, 43 g (1.5 auns) 
| style="text-align: right;" |0.101
|-
| Wain anggur 
| style="text-align: right;" |0.153 
| Botol, 750 ml (26.4 auns floral)
| style="text-align: right;" |1.150
|-
| Air paip bandar<br>
(berfluorida) 
| style="text-align: right;" |0.081 
| Disarankan pengambilan harian, 3 l (0.79 galon Amerika)
| style="text-align: right;" |2.433
|-
| Kentang panggang, jenis Russet
| style="text-align: right;" |0.045 
| Kentang sederhana, 140 g (0.3 lb) 
| style="text-align: right;" |0.078
|-
| Kambing bebiri
| style="text-align: right;" |0.032
| Potongan, 170 g (6 oz) 
| style="text-align: right;" |0.054
|-
| Lobak merah
| style="text-align: right;" |0.003 
| 1 lobak besar, 72 g (2.5 oz) 
| style="text-align: right;" |0.002
|}
<small>Data diambil daripada [http://ndb.nal.usda.gov/ndb/nutrients/index%20 Pangkalan Data Nutrisi Kebangsaan] Jabatan Pertanian Amerika Syarikat.</small>

== Rujukan ==
{{Reflist|35em}}

== Pautan luar ==
* {{Commonscat-inline}}

{{Sebatian fluorin}}

[[Kategori:Fluorida]]
[[Kategori:Anion]]