Lihat sumber bagi DVB-T

{{Table Digital video broadcast standards}}
'''DVB-T''' ialah singkatan bagi '''Penyiaran Video Digital - Terestrial''' ('''''Digital Video Broadcasting - Terrestrial''''') dan inilah piawaian konsortium Eropah [[DVB]] untuk pemancaran siaran [[televisyen terestrial digital]]. Sistem ini memancarkan sejenis strim audio/video digital yang mampat menggunakan modulasi [[OFDM]] dengan [[pengekodan saluran]] berangkaian (iaitu COFDM). Kaedah-kaedah pengekodan sumber yang diamalkan ialah [[MPEG-2]] dan, baru-baru ini, [[H.264]].

== Huraian teknikal pemancar DVB-T ==
[[Fail:dvbt tx scheme.svg|thumb|600px|Skema sistem pemancaran DVB-T]]
Dengan merujuk pada gambarajah, berikut ialah huraian ringkas mengenai blok-blok pemprosesan isyarat.

* '''[[Pengekodan sumber]] dan [[multipleksan]] MPEG-2 (MUX):''' video mampar, audio mampat, dan strim-strim data dimultiplekskan menjadi PS ([[strim program|Strim Program]]). Satu atau lebih PS dirapatkan menjadi MPEG-2 TS ([[strim pengangkutan|Strim Pengangkutan MPEG-2]]); inilah strim digital asas yang dipancarkan dan diterima oleh [[Set top box|Set Top Boxes]] (STB) di rumah. [[Kadar bit]] yang dibenarkan untuk data yang diangkut bergantung pada sebilangan parameter pengekodan dan modulasi: dari lebih kurang 5 hingga lebih kurang 32 [[Mbit/s]] (lihat gambarajah bawah untuk senarai penuh).

* '''Pemisah:''' dua TS berbeza boleh dipancarkan pada satu masa yang sama, menggunakan teknik yang bergelar ''Pemancaran Berhierarki''. Ini boleh digunakan untuk memancarkan, misalnya, satu isyarat [[SDTV]] (definisi biasa) dan satu isyarat [[HDTV]] (definisi tinggi) pada [[gelombang pembawa]] yang sama. Biasanya, isyarat SDTV lebih kaur berbanding isyarat HDTV. Pada penerimanya, tertakluk pada mutu isyarat yang diterima, STB mungkin dapat menyahkodkan strim HDTV atau, jika isyarat tidak cukup kuat, STB boleh beralih ke isyarat SDTV (begini, semua penerima yang cukup dekat dengan tapak pemancar boleh menerima isyarat HDTV, manakala yang lain, yang paling jauh pun, masih boleh menerima dan menyahkodkan isyarat SDTV).

* '''Penyesuaian MUX dan penyerakan tenaga:''' TS MPEG-2 dikenal pasti sebagai satu urutan [[Bingkisan (teknologi maklumat)|bingkisan data]] yang tetap kepanjangannya (188 bait). Dengan satu teknik dipanggil [[Pengacau (randomizer)|penyerakan tenaga]], urutan bait adalah [[korelasi|dinyahkorelasi]].

* '''Pengekod luaran:''' satu tahap pertama pembetulan ralat dikenakan pada data yang dipancarkan, menggunakan satu [[kod blok]] bukan binari, iaitu satu kod RS (204, 188) [[Reed-Solomon]], membolehkan pembetulan sehingga maksimum 8 bait yang silap untuk setiap bingkisan 188 bait.

* '''[[Pengantara lembar]] luaran:''' [[pengantaralembaran lingkaran]] (''convolutional interleaving'') digunakan untuk menyusun semula urutan data yang dipancarkan, manjadikannya lebih kalis urutan ralat yang panjang.

* '''Pengekod dalaman:''' satu tahap kedua pembetulan ralat diberi oleh satu [[kod lingkaran]] bocor yang sering dipanggil dalam menu STB sebagai FEC ([[pembetulan ralat ke hadapan]], ''forward error correction''). Terdapat lima kadar pengekodan yang sah, iaitu: 1/2, 2/3, 3/4, 5/6, dan 7/8.

* '''Pengantara lembar dalaman:''' urutan data disusun semula lagi, bertujuan mengurangkan pengaruh ralat ledakan (''burst error''). Kali ini, satu teknik pengantaralembaran blok diamalkan, dengan satu skema penetapan rambang palsu (sebenarnya ini dilakukan oleh dua proses pengantaralembaran berasingan, satu mengendali bit dan satu lagi mengendali kumpulan bit).

* '''Pemeta:''' urutan bit digital dipetakan pada urutan simbol-simbol kompleks yang dimodulasi jalur asas. Terdapat tiga skema [[modulasi]] yang sah, iaitu: [[QPSK]], 16-[[QAM]], 64-QAM.

* '''Penyesuaian bingkai:''' simbol-simbol kompleks itu dikumpulkan kepada blok-blok kepanjangan malar (1512, 3024, atau 6048 simbol seblok). Satu [[Penyelarasan bingkai|bingkai]] dijana, 68 blok panjangnya, dan satu ''superframe'' terdiri daripada 4 bingkai.

* '''Isyarat pemandu dan TPS:''' untuk meringkaskan penerimaan isyarat yang dipancarkan melalui [[saluran radio]] terestrial, isyarat-isyarat tambahan dimasukkan dalam setiap blok. Isyarat pemandu digunakan ketika fasa penyelarasan dan penyamaan, sementara isyarat TPS (Pengisyaratan Parameter Pemancaran, ''Transmission Parameters Signalling'') menghantar parameter-parameter isyarat yang dipancar dan untuk mengenal pasti sel pemancaran dengan tegas. Adalah diingatkan bahawa penerima mesti boleh menyelaraskan, menyamakan, dan menyahkodkan isyarat untuk mencapai maklumat yang dibawa oleh pemandu-pemandu TPS. Maka, penerima mesti tahu akan maklumat ini terlebih dahulu, dan data TPS hanya digunakan dalam kes-kes tertentu, seperti perubahan dalam parameter, penyelarasan semula, dsb.

[[Fail:dvbt spectrum.jpg|thumb|250px|Spektrum isyarat DVB-T dalam mod 8k.]]

* '''Pemodulan OFDM:''' urutan blok-blok diubah mengikut teknik [[Multipleksan pembahagian kekerapan ortogon|OFDM]], menggunakan 2048, 4096, atau 8192 pembawa (masing-masing bermod 2k, 4k, 8k). Peningkatan bilangan pembawa tidak mengubah kadar bit muatan yang malar.

* '''Pemasukan jeda kawalan:''' untuk mengurangkan kerumitan perumitan, setiap blok OFDM dilanjutkan, menyalin di hadapan hujung sendiri ([[awalan berkitar]]). Lebar jeda sebegini bolehlah 1/32, 1/16, 1/8, atau 1/4 daripada kepanjangan asal blok itu. Awalan berkitar diperlukan untuk mengendali rangkaian frekuensi tunggal, di mana mungkin adanya gangguan yang tidak boleh dihapuskan yang datang dari beberapa tapak yang memancarkan program yang sama pada frekeunsi pembawa yang sama.

* '''DAC dan bahagian depan:''' isyarat digital diubah menjadi isyarat analog, dengan [[penukar digital ke analog]] (''digital-to-analogue converter'', DAC), kemudiannya dimodulasi menjadi frekuensi radio ([[Frekuensi sangat tinggi|VHF]], [[Frekuensi ultra tinggi|UHF]]) oleh bahagian depan [[RF]]. Lebar jalur yang diduduki itu direka untuk menampung setiap isyarat DVB-T tunggal ke dalam saluran-saluran seluas 5, 6, 7, atau 8 [[Megahertz|MHz]]. Kadar sample jalur asas yang diberi pada input DAC bergantung pada lebar jalur saluran: iaitu <math>f_s = \frac{8}{7} B</math> ''sampel per saat'', di mana <math>B</math> ialah lebar jalur saluran dalam Hz.

{| class="wikitable" style="width: 50em;"
|-
! colspan="6" | Kadar-kadar bit yang sedia ada (Mbit/s) untuk sistem DVB-T dalam saluran-saluran 8 MHz
|-
! rowspan="2" | Pemodulatan
! rowspan="2" | Kadar pengekodan
! colspan="4" | [[Jeda kawalan]]
|-
|''1/4''||''1/8''||''1/16''||''1/32''
|-
! rowspan="5" | [[Penguncian anjakan fasa|QPSK]]
|''1/2''||4.976||5.529||5.855||6.032 
|-
|''2/3''||6.635||7.373||7.806||8.043 
|-
|''3/4''||7.465||8.294||8.782||9.048 
|-
|''5/6''||8.294||9.216||9.758||10.053 
|-
|''7/8''||8.709||9.676||10.246||10.556 
|-
! rowspan="5" | 16-[[Pemodulatan amplitud kuadratur|QAM]]
|''1/2''||9.953||11.059||11.709||12.064 
|-
|''2/3''||13.271||14.745||15.612||16.086 
|-
|''3/4''||14.929||16.588||17.564||18.096 
|-
|''5/6''||16.588||18.431||19.516||20.107 
|-
|''7/8''||17.418||19.353||20.491||21.112 
|-
! rowspan="5" | 64-[[Pemodulatan amplitud kuadratur|QAM]]
|''1/2''||14.929||16.588||17.564||18.096 
|-
|''2/3''||19.906||22.118||23.419||24.128 
|-
|''3/4''||22.394||24.882||26.346||27.144 
|-
|''5/6''||24.882||27.647||29.273||30.160 
|-
|''7/8''||26.126||29.029||30.737||31.668 
|}

== Huraian teknikal penerima ==
STB penerima mengamalkan teknik-teknik yang berpasangan dengan yang digunakan dalam pemancaran.

* '''Bahagian depan dan ADC:''' isyarat RF analog ditukar pada jalur asas dan diubah menjadi isyarat digital, menggunakan [[penukar analog ke digital]] (''analog-to-digital converter'', ADC).

* '''Penyelarasan masa dan frekeunsi:''' isyarat jalur asas digital digelintar untuk mengenal pasti permulaaan bingkai-bingkai dan blok-blok. Masalah-masalah yang boleh jadi pada frekuensi komponen-komponen isyarat itu turut dibetulkan. Ciri-ciri yang terletaknya juga di permulaan jeda kawalan di hujung simbol itu digunakan untuk mencari permulaan [[simbol OFDM]] yang baru. Pemandu-pemandu berterusan pula (yang nilai dan kedudukannya ditentukan dalam piawaian dan maka itu dikenali penerima) menentukan imbangan frekuensi yang dialami isyarat. Imbangan frekuensi ini mungkin disebabkan [[kesan Doppler]], ketidaktepatan sama ada dalam jam pemancar atau penerima, dan sebagainya.

* '''Pelupusan jeda kawalan:''' awalan kitaran ditanggalkan
* '''Pengenyahmodulan OFDM'''
* '''[[Penyamaan]] frekuensi:''' isyarat-isyarat pemandu menyamakan isyarat yang diterima
* '''Penyahpetaan'''
* '''Penyahantaralembaran dalaman'''
* '''Penyahkodan dalaman''': menggunakan [[algoritma Viterbi]].
* '''Penyahantaralembaran luaran'''
* '''Penyahkodan luaran'''
* '''Penyesuaian MUX'''
* '''Penyahmultipleksan MPEG-2 dan penyahkodan sumber'''

== Negara-negara dan wilayah-wilayah yang menggunakan DVB-T <ref>maklumat rasmi dipetik dari [http://www.dvb.org/about_dvb/dvb_worldwide/index.xml laman web DVB].</ref> ==
{{multicol|100%}}
=== Amerika ===
* {{flag|Colombia}}
* {{flag|Panama}}
* {{flag|Trinidad dan Tobago}}

=== Eropah ===
* {{flag|Albania}}
* {{flag|Andorra}}
* {{flag|Austria}}
* {{flag|Belanda}}
* {{flag|Belgium}}
* {{flag|Bulgaria}}
* {{flag|Croatia}}
* {{flag|Republik Czech}}
* {{flag|Denmark}}
* {{flag|Estonia}}
* {{flag|Finland}}
* {{flag|Greece}}
* {{flag|Hungary}}
* {{flag|Iceland}}
* {{flag|Ireland}}
* {{flag|Itali}}
* {{flag|Jerman}}
* {{flag|Lithuania}}
* {{flag|Luxembourg}}
* {{flag|Malta}}
* {{flag|Moldova}}
* {{flag|Montenegro}}
* {{flag|Norway}}
* {{flag|Perancis}}
* {{flag|Poland}}
* {{flag|Portugal}}
* {{flag|Romania}}
* {{flag|Rusia}}
* {{flag|Slovakia}}
* {{flag|Sepanyol}}
* {{flag|Serbia}}
* {{flag|Slovenia}}
* {{flag|Sweden}}
* {{flag|Switzerland}}
* {{flag|United Kingdom}}
* {{flag|Ukraine}}
{{Multicol-break}}
=== Asia/Australasia ===
* {{flag|Arab Saudi}}
* {{flag|Australia}}
* {{flag|Bahrain}}
* {{flag|Emiriah Arab Bersatu}}
* {{flag|India}}
* {{flag|Indonesia}}
* {{flag|Iran}}
* {{flag|Iraq}}
* {{flag|Israel}}
* {{flag|Kuwait}}
* {{flag|Malaysia}}
* {{flag|Maldives}}
* {{flag|Myanmar}}
* {{flag|New Zealand}}
* {{flag|Palestin}}
* {{flag|Qatar}}
* {{flag|Singapura}}
* {{flag|Sri Lanka}}
* {{flag|Syria}}
* {{flag|Taiwan}}
* {{flag|Thailand}}
* {{flag|Turki}}
* {{flag|Vietnam}}
* {{flag|Yaman}}

=== Afrika ===
* {{flag|Afrika Selatan}}
* {{flag|Algeria}}
* {{flag|Cape Verde}}
* {{flag|Ghana}}
* {{flag|Kenya}}
* {{flag|Mauritius}}
* {{flag|Maghribi}}
* {{flag|Namibia}}
* {{flag|Tunisia}}
{{multicol-end}}

== DVB-T2 ==
Pada buan Jun [[2006]], sekumpulan kajian yang bernama TM-T2 (Modul Teknikal pada DVB-T Generasi Akan Datang) diasaskan oleh Kumpulan DVB Group untuk memajukan sebuah skema modulasi lebih maju yang boleh diamalkan oleh satu piawaian televisyen terestrial digital generasi kedua, iaitu '''DVB-T2'''.<ref>[http://www.dvb.org/groups_modules/technical_module/tmt2/index.xml?groupID=55 TM-T2. Second Generation DVB-T] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070702082114/http://www.dvb.org/groups_modules/technical_module/tmt2/index.xml?groupID=55 |date=2007-07-02 }}, DVB.org</ref>

Menurut keperluan komersial dan keperluan teknologi<ref>{{Cite web |url=http://www.dvb.org/technology/dvbt2/index.xml |title=salinan arkib |access-date=2007-12-20 |archive-date=2008-10-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20081022161502/http://www.dvb.org/technology/dvbt2/index.xml |url-status=dead }}</ref> yang dikeluarkan pada April [[2007]], fasa pertama DVB-T2 akan diuntukkan untuk memberikan penerimaan optimum untuk penerima-penerima pegun (tidak bergerak) dan mudah alih (iaitu, unit-unit yang boleh dibawa ke mana sahaja, tetapi tidak mudah alih sepenuhnya) menggunakan antena sedia ada, manakala fasa kedua dan ketiga akan mengkaji kaedah-kaedah untuk menyampaikan muatan lebih tinggi (dengan antena baru) dan isu penerimaan mudah alih. Sistem baru ini dijangka memberikan sekurang-kurangnya lebih 30% muatan dalam keadaan saluran serupa yang sudah digunakan untuk DVB-T.

Teknologi-teknologi berkenaan dijangka merangkumi:
* Pengekodan [[LDPC]] untuk mematuhi teknik yang sudah diamalkan dalam piawaian satelit [[DVB-S2]];
* Sistem [[MIMO]] dan [[kepelbagaian antena]];
* Lebih 8k pembawa (satu keperluan untuk membolehkan penambahan 30% dalam saiz [[rangkaian frekuensi tunggal]]);
* multipleks yang fleksibel;
* pengekodan dan modulasi boleh ubah.

Usaha menyediakan spesifikasi DVB-T2 djangka siap dan diserahkan ke [[ETSI]] untuk pempiawaian pada tahun [[2008]]. Rangka piawaian pertama dijangka keluar pada awal tahun 2008. Pemasaran pula dijangka bermula pada tahun [[2009]].

== Lihat juga ==
* [[Piawaian ATSC|ATSC]] (Piawaian Amerika Utara)
* [[Penyiaran audio digital]] (videoberkadar bit rendah yang sesuai untuk penerima bergerak)
* [[Nisbah perlindungan saluran DTV]]
* [[DVB atas IP]]
* [[Televisyen interaktif]]
* [[ISDB]]

== Nota ==
{{reflist}}

== Pautan luar ==
* [http://www.dvb.org/ Laman web Projek DVB]
* [http://www.dvb-h.org DVB-H.org]
* [http://www.digitag.org/ Laman web DigiTAG] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060208090733/http://www.digitag.org/ |date=2006-02-08 }}

* [http://www.ofcom.org.uk/consult/condocs/dttfuture/ OFCOM DTT future] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080512081635/http://www.ofcom.org.uk/consult/condocs/dttfuture/ |date=2008-05-12 }}
* [http://www.bbc.co.uk/pressoffice/pressreleases/stories/2007/11_november/20/hd.shtml BBC press]

[[Kategori:Televisyen digital]]
[[Kategori:Televisyen definisi tinggi]]