Lihat sumber bagi Asid

{{More citations needed|tarikh=November 2023}}

'''Asid''' (terbitan kata sifat [[Bahasa Latin|Latin]] ''acidus'' "masam; asam"<ref>"ăcĭdus". K. Prent, J. Adisubrata, W. J. S. Poerwadarminta (1969). ''Kamus Latin-Indonesia''. Jogjakarta: Penerbitan Jajasan Kanisius. m/s. 11.</ref>) adalah suatu [[sebatian kimia]] yang terkenal dengan sifat masamnya dan [[Pengakisan|mengakis]]. [[Robert Boyle]] adalah antara orang pertama yang mengenalpasti kewujudan asid. Menurut beliau, asid merupakan bahan yang berasa masam, melarutkan banyak bahan lain seperti [[logam]] dan [[kapur]], dan menukarkan warna sesetengah tumbuhan.

Satu penunjuk yang mudah yang dapat menentukan keasidan sesuatu sebatian ialah dengan menggunakan meter-[[pH]]. Apabila suatu sebatian dilarutkan dalam [[air]] dan menunjukkan nilai pH yang kurang daripada 7.0, sebatian itu '''mungkin''' boleh dikatakan bersifat asid. Ia berlawanan dengan larutan [[bes]] yang mempunyai nilai pH lebih dari 7.0.

== Takrifan ==
Pada kurun ke-17, [[Antoine Lavoisier]] mengelaskan asid sebagai oksida unsur bukan logam. Takrifan yang diberi olehnya adalah benar untuk asid sulfurik (H<sub>2</sub>SO<sub>4</sub>) dan asid nitrik (HNO<sub>3</sub>) tetapi tidak benar untuk asid hidroklorik (HCl).

=== Takrifan Arrhenius ===
Pada 1884, Arrhenius menakrifkan asid sebagai bahan yang bercerai dalam larutan akueus dan membentuk ion hidrogen (atau ion hidronium).

<math>\textrm{HA}\rightleftharpoons\textrm{H}^++\textrm{A}^-</math>

Dengan persamaan ini, pemalar penceraian asid ditakrifkan sebagai,

<math>K_\textrm{a}=\displaystyle\frac{[\textrm{H}^+][\textrm{A}^-]}{[\textrm{HA}]}</math>

Bagi memudahkan kita untuk membandingkan kekuatan asid, Sørensen telah memberikan takrifan ''p''H sebagai

<math>p\textrm{H}=-\log_{10}[\textrm{H}^+]</math>

=== Takrifan Brønsted-Lowry ===
Brønsted dan Lowry menakrifkan asid sebagai penderma ion hidrogen (H<sup>+</sup>). Takrifan ini mula diperkenalkan apabila ahli kimia mendapati bahawa tindak balas asid-bes juga boleh berlaku di dalam fasa wap ataupun dalam larutan bukan akueus.

=== Takrifan Lewis ===
Lewis menakrifkan asid sebagai spesies yang mempunyai orbital kosong dan mampu menerima kehadiran sepasang elektron. Takrifan asid-bes ini dilanjutkan supaya tindak balas antara spesies-spesies yang tidak mempunyai hidrogen juga boleh dikelaskan sebagai tindak balas asid-bes.

== Sejarah ==
Sekitar abad ke-18, banyak ahli kimia [[Perancis]], termasuk [[Antoine Lavoisier]], keliru bahawa semua asid mengandung [[oksigen]]. Lavoisier mentakrifkan asid sebagai zat yang mengandungi oksigen kerana pengetahuannya tentang asid kuat hanya terbatas pada asid-asid okso dan kerana beliau tidak mengetahui komposisi sebenar asid-asid halida, HCl, HBr, dan HI. Lavoisier merupakan orang yang memberi nama oksigen daripada perkataan Yunani yang bermaksud "pembentuk asid". Kemudian, unsur klorin, bromin, dan iodin diberikan pengenalan masing-masing dan ketiadaan oksigen dalam asid-asid halida ditemui oleh Sir [[Humphry Davy]] pada tahun [[1810]], maka, takrifan oleh Lavoisier tersebut harus ditinggalkan.

Ahli kimia Inggeris pada waktu itu, termasuk Humphry Davy, berkeyakinan bahawa semua asid mengandungi [[hidrogen]]. Ahli kimia Sweden, Svante Arrhenius, menggunakan teori ini untuk mengembangkan takrifannya tentang asid. Beliau mengemukakan teorinya pada tahun [[1884]].

Pada tahun [[1923]], [[Johannes Nicolaus Brønsted]] dari Denmark dan [[Martin Lowry]] dari England masing-masing mengemukakan takrifan asid-bes secara proton yang kemudian dikenali dengan nama kedua-dua saintis ini. Definisi yang lebih umum diajukan oleh [[Lewis]] pada tahun yang sama, menjelaskan reaksi asid-asid sebagai proses pemindahan pasangan elektron.

== Rujukan ==
{{reflist}}{{tunas-kimia}}
[[Kategori:Asid| ]]
[[Kategori:Sebatian kimia]]